BSF ਵੱਲੋਂ ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ:-BSF to launches a new drone squadron-
ਭੂਮਿਕਾ
ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਡਰੋਨ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਨੇ ਬੀਐਸਐਫ (BSF) ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਨੀਤੀਆਂ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀਆਂ ਭੇਜਾਂ ਅਤੇ ਸਰਵੇਲਾਂਸ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਚੋਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਹੁਣ BSF ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ (Drone Squadrons) ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੋਣਗੇ।
ਡਰੋਨ ਘੁਸਪੈਠਾਂ: ਵਧ ਰਹੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। BSF ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਿਰਫ 2024 ਵਿੱਚ 180 ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਜਾਂ ਜਬਤੀ ਹੋਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਰੋਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬਣੇ DJI ਮਾਡਲ ਸਨ, ਜੋ GPS ਅਤੇ ਹਾਈ-ਡੈਫਿਨੀਸ਼ਨ ਕੈਮਰਿਆਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਡਰੋਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ, ਨਸ਼ਾ, ਜਾਂ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਚਿਪਾਂ ਡਿਲਿਵਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਅਖੰਡਤਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਾ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ
BSF ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ drone squadron2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਚੱਲੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਇਹ ਸਕੁਆਡਰਨ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਾਈ-ਰਿਸਕ ਬੀਓਪੀਜ਼ (Border Outposts) ਉੱਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ:
-
ਹਾਈ-ਐਂਡ ਸਰਵੇਲਾਂਸ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਯੋਗ ਡਰੋਨ।
-
ਨਾਈਟ-ਵਿਜ਼ਨ, ਥਰਮਲ ਇਮੇਜਿੰਗ ਅਤੇ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ।
-
ਡਰੋਨ ਪਾਇਲਟਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ।
-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਿਗਰਾਨੀ।
ਇਸ ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ ਰੈਲ ਟਾਈਮ ਵਿਚ ਡਰੋਨ ਘੁਸਪੈਠ ਪਛਾਣ ਕੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ, ਨਕਲੀ ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:-ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਨਸਲਵਾਦ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹਿਆ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ
ਤਕਨੀਕੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ
BSF ਨੇ Chandigarh स्थित ਆਪਣੇ Western Command ਤਹਿਤ ਤਕਨੀਕੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਕੁਆਡਰਨ ਵਿਚ 2 ਤੋਂ 4 ਟ੍ਰੇਨਡ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਡਰੋਨ ਉਡਾਣ, ਡਾਟਾ ਐਨਾਲਿਸਿਸ, ਅਤੇ ਏਨਟੀ-ਡਰੋਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਧਾਰਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ:
-
Geo-fencing ਅਤੇ GPS disruption systems
-
Frequency jammers and laser shields
-
Skynet Forensic Tool ਜੋ ਡਰੋਨ ਡੇਟਾ, ਫਲਾਈਟ ਰੂਟ ਅਤੇ ਚੀਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਐਨਟੀ-ਡਰੋਨ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ
BSF ਨੇ Skynet Intel ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਊਂਟਰ-ਡਰੋਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਡਰੋਨਾਂ ਨੂੰ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਵਿਚ ਟਰੈਕ, ਜੈਮ ਜਾਂ ਡਿਸੇਬਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਕਨੀਕਾ ਹੇਠ ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ:
-
AI-based threat analysis
-
Autonomous drone patrols
-
Cloud-integrated command centres
-
Mobile anti-drone vans
ਸਰਹੱਦੀ ਡਿਫੈਂਸ ‘ਚ ਆ ਰਹੇ ਬਦਲਾਵ
ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ ਸਿਰਫ਼ ਉਡਾਣ ਯੋਗ ਯੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹਨ — ਇਹ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਯੁਧ ਨੀਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਇਹ “ਹਵਾਈ ਕੰਧ” ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ ਜੋ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰਾਂ ਤੱਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਾਰਥਕ ਲਾਭ:
-
ਘਟੀਆਂ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ
-
ਫਾਸਟ ਰਿਏਕਸ਼ਨ ਯੂਨਿਟ ਤੇ ਹਾਈ-ਐਲਰਟ ਸਿਸਟਮ
-
ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ
-
ਘੱਟ ਮਨੁੱਖੀ ਹਾਨੀ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਖੁਫੀਆ ਨਿਗਰਾਨੀ
ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਝਾਵ
ਚੁਣੌਤੀਆਂ:
-
ਵਧ ਰਹੀ ਡਰੋਨ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਨੂੰ ਪਿਛਾਣ ਕਰਨਾ
-
ਵਿਰੋਧੀ ਦੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ
-
ਟੈਕਨੀਕਲ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ
ਸੁਝਾਵ:
-
ਡਰੋਨ ਰਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਖ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ
-
ਸੈਨਾ, ਰਾਵ (RAW), ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ
-
ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਦੋਹਾਂ ਲਈ ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਈ ਜਾਵੇ
-
ਡਰੋਨ ਪਟਰੋਲਜ਼ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਭਿਆਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਵੀਨਤਮ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ
ਨਤੀਜਾ
BSF ਵੱਲੋਂ ਡਰੋਨ ਸਕੁਆਡਰਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਇਕ ਯੁੱਗਾਂਤਰਕ ਕਦਮ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ, ਖੁਫੀਆ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਤਕਨੋਲੋਜੀ-ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, BSF ਦੀ ਇਹ ਤਿਆਰੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਡਰੋਨ ਰੱਖਿਆ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਅਹੰ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੀਆਂ।
ਅਸਵੀਕਰਨ (Disclaimer): ਇਹ ਲੇਖ ਸਿਰਫ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਰੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। BSF ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਲੇਖਕਾਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਦੀ ਕੋਈ ਸਿੱਧੀ ਸੰਬੰਧਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ਬਦ, ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਜਾਂ ਡੇਟਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਖੋਜ ਅਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਸਰੋਤਾਂ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਫੈਸਲੇ ਲਈ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ।